انواع بیماری های قارچی در صیفی جات

بیماریهای قارچی از مشکلات رایج در صیفیجات هستند که میتوانند به کاهش کیفیت و کمیت محصولات منجر شوند. در زیر به برخی از انواع رایج بیماریهای قارچی که صیفیجات مانند گوجهفرنگی، خیار، فلفل، و کدو را تحت تأثیر قرار میدهند، اشاره میشود:
بوتهمیری یا پوسیدگی طوقه (Damping Off)
- عامل بیماری: قارچهایی مانند Phytophthora، Pythium، و Rhizoctonia.
- نشانهها: مرگ گیاهچههای جوان در مراحل اولیه رشد. گیاهچهها به سرعت پژمرده شده و از ریشه یا ساقه پوسیده میشوند.
- میزبانها: بسیاری از صیفیجات مانند خیار، گوجهفرنگی و کدو.
سفیدک پودری (Powdery Mildew)
- عامل بیماری: قارچهای خانواده Erysiphaceae.
- نشانهها: وجود پوشش سفید یا خاکستری روی برگها و ساقهها. این پوشش ممکن است باعث زرد شدن و ریزش برگها شود.
- میزبانها: خیار، کدو، گوجهفرنگی و فلفل.
سفیدک داخلی (Downy Mildew)
- عامل بیماری: قارچ Pseudoperonospora cubensis.
- نشانهها: لکههای زرد رنگ روی سطح بالایی برگ و رشد قارچ خاکستری یا بنفش در پشت برگ.
- میزبانها: خیار و سایر کدوئیان.
آنتراکنوز (Anthracnose)
- عامل بیماری: قارچ Colletotrichum.
- نشانهها: ایجاد لکههای تیره و گرد روی میوهها، ساقهها و برگها. این لکهها میتوانند با گذشت زمان بزرگ شوند و بافت گیاه را تخریب کنند.
- میزبانها: خیار، گوجهفرنگی، فلفل و هندوانه.
پوسیدگی ریشه و طوقه (Root and Stem Rot)
- عامل بیماری: قارچهای Phytophthora و Fusarium.
- نشانهها: پژمردگی گیاه، کاهش رشد و پوسیدگی ریشه و طوقه.
- میزبانها: گوجهفرنگی، خیار و فلفل.
لکه برگی آلترناریا (Alternaria Leaf Spot)
- عامل بیماری: قارچ Alternaria solani.
- نشانهها: لکههای تیره روی برگها، که معمولاً با هاله زرد احاطه میشوند. این بیماری میتواند به ساقهها و میوهها نیز آسیب بزند.
- میزبانها: گوجهفرنگی و فلفل.
بلایت جنوبی (Southern Blight)
- عامل بیماری: قارچ Sclerotium rolfsii.
- نشانهها: پوسیدگی ساقه در نزدیکی سطح خاک و ایجاد نخهای قارچی سفید. میتواند منجر به مرگ گیاه شود.
- میزبانها: بیشتر در گوجهفرنگی و کدوئیان دیده میشود.
بلایت دیررس (Late Blight)
- عامل بیماری: قارچ Phytophthora infestans.
- نشانهها: لکههای سیاه روی برگها و ساقهها که به سرعت گسترش پیدا میکنند. میوهها نیز ممکن است لکههای قهوهای و پوسیده داشته باشند.
- میزبانها: گوجهفرنگی و سیبزمینی.
لکه برگی سرکوسپورا (Cercospora Leaf Spot)
- عامل بیماری: قارچ Cercospora.
- نشانهها: لکههای کوچک، قهوهای تا خاکستری روی برگها که در نهایت به زرد شدن و ریزش برگها منجر میشوند.
- میزبانها: خیار و کدو.
پوسیدگی میوه (Fruit Rot)
- عامل بیماری: قارچهای مختلف مانند Botrytis cinerea و Phytophthora.
- نشانهها: میوهها نرم و پوسیده میشوند. پوسیدگیها ممکن است به رنگ قهوهای تا خاکستری باشند و گاهی پوشش قارچی روی آنها دیده شود.
- میزبانها: گوجهفرنگی، خیار و سایر صیفیجات.
کنترل و مدیریت بیماریهای قارچی
به روش های زیر میتوان بیماری های قارچی را کنترل کرد:
- استفاده از بذور مقاوم به بیماری.
- جلوگیری از آبیاری بیش از حد و استفاده از روشهای آبیاری قطرهای.
- چرخش زراعی به منظور کاهش فشار قارچی در خاک.
- استفاده از قارچکشهای مناسب در صورت لزوم.
- حذف بقایای گیاهی آلوده پس از برداشت محصول.
این بیماریها میتوانند تأثیرات جدی بر محصولات صیفیجات بگذارند، بنابراین مدیریت مناسب و به موقع اهمیت زیادی دارد.